Het jaar 2017 stond in het teken van de realisatie van de ambities en afspraken uit het Coalitieakkoord 2014-2018 inclusief het addendum van 2015. De strategische doelen met de daaraan gekoppelde veranderopgaven werden vertaald in de programma's STAD OP DE KAART en VAN WIJKEN WETEN.

Het programma STAD OP DE KAART met de daarin opgenomen veranderopgaven betekent werken aan een vitale stad. Een stad die aan het werk is, die aantrekkelijk is voor bezoekers, bewoners, bedrijven, studenten en die duurzaamheid in de praktijk brengt. Stad op de kaart werkt vanuit de kracht en kwaliteiten van de stad (groen, creatief, innovatief, ondernemend) en wil hierdoor meer investeringen van allerhande partijen en meer (passende) werkgelegenheid teweegbrengen.
Dit heeft geresulteerd in een zichtbare vernieuwing van de binnenstad met het bovengronds brengen van de Jansbeek als een nieuw verbindend icoon. Maar ook de realisatie van de nieuwe zaal van Musis, de oplevering van de vernieuwing van wonen en bedrijven in de zuidelijke binnenstad en de start van het Focus filmtheater samen met de vernieuwing van en rond het Provinciehuis maakt dat de binnenstad veel aantrekkelijker is geworden. Daarnaast is met de investeringsagenda Arnhem-Nijmegen een basis gelegd voor een sterkere economie in deze regio. Energy Made in Arnhem is sterk ontwikkeld en drukt daarmee een belangrijk stempel op het profiel van de stad. Een profiel dat nog versterkt is door de vele evenementen waaronder de bijzondere viering van "Bridge to Liberation". De stad staat weer op de kaart, er is nog veel werk te doen maar Arnhem heeft in 2017 grote stappen gezet als aantrekkelijke stad om te wonen, werken, winkelen en cultuur te beleven. Alle inspanningen die de afgelopen jaren zijn geleverd om dit voor elkaar te krijgen, worden nu zichtbaar en geven vertrouwen voor de verdere ontwikkeling in de toekomst.

Het programma VAN WIJKEN WETEN met de daarin opgenomen veranderopgaven heeft in 2017 over de volle breedte inhoud gekregen. Niet het beleid in het stadhuis, maar het perspectief van de bewoners op sociaal gebied en hun kijk de kwaliteit van de woon- en leefomgeving in de eigen wijk worden hiermee uitgangspunt voor de uitvoerende professionals. Kennis van wat er echt leeft in de wijken wordt daarmee de leidraad voor de uitvoering. In 2017 is door de wijkteams leefomgeving en de sociale wijkteams gewerkt aan de voorwaarden om tot duurzame wijken te komen, zowel wat betreft leefbaarheid als zelfredzaamheid van inwoners. Er komen steeds meer initiatieven van burgers en bedrijven waardoor de aanpak beter aansluit op de vraag van de wijk. 2017 was een ontwikkeljaar voor de teams leefomgeving om samen met de wijk te komen tot concrete wijkprogramma's die in de MJPB 2018-2021 hun beslag hebben gekregen. Er is nog veel te doen maar in deze wijkprogramma's ligt nu de focus op die vraagstukken waar in de uitvoering echt het verschil kan worden gemaakt.

STAD OP DE KAART en VAN WIJKEN WETEN zijn twee kanten van dezelfde medaille omdat een "gewilde stad" alleen tot stand komt als Arnhem ook een "gezonde stad" is, waardoor inwoners zich weer

in kunnen zetten om Arnhem nog aantrekkelijker te maken. De strategie werkt en is zichtbaar. Daarbij is het tevens gelukt om binnen de financiële kaders resultaten te behalen waar met gepaste trots op mag worden teruggekeken.

De in de Perspectiefnota 2017-2020 (bladzijde 11) genoemde publieke waarden zijn toetsstenen en vormen de basis voor de Arnhemse doelenboom. De Arnhemse hoofddoelen van beleid worden in het volgende overzicht nader toegelicht.
Deze waarden zijn vertaald in de strategische doelen van de veranderopgaven en de prestatiedoelen van de reguliere programma's met de beoogde prestaties van de daaronder hangende taakvelden.

Voor de wijkprogramma's was 2017 een ontwikkeljaar voor het opstellen van volwaardige wijkprogramma's vanaf 2018 met prestatiedoelen in de wijkprogramma's en speerpunten per wijk. In dit ontwikkelproces zijn de Arnhemse hoofddoelen leidend geweest.

Inzetten op een dynamisch centrum in en voor de regio. Een centrum dat aantrekkelijk is voor inwoners van de stad en bezoekers uit de wijde omtrek.

Willen het economisch potentieel vergroten door vernieuwing en doorontwikkeling van bedrijvigheid, het verbeteren van de kennisinfrastructuur en door het creëren van werkgelegenheid op alle niveaus in regionaal en (inter-)nationaal perspectief.

Werken aan een landelijke uitstraling met het accent op de unieke historie, de mix van stedelijkheid in het groen en aan de rivier en de toppers op het gebied van sport, culturele evenementen en leisure.

Koersen op duurzaam wonen in de stad waar inwoners en bedrijven gericht zijn op energietransitie in een groen-blauwe omgeving.

Willen de bestuurlijke effectiviteit versterken door gebeurtenissen en incidenten in de stad aan te grijpen om het lerend vermogen van de stad te vergroten.

Bevorderen van wonen en leven in een prettige, duurzame omgeving in gedifferentieerde en levensloopbestendige wijken die schoon, heel en veilig zijn. Wonen in wijken waar de inwoners zich ook eigenaar voelen van de publieke ruimte.

Willen Arnhemmers stimuleren om mee te doen in de samenleving, met oog en zorg voor elkaar. Kwetsbare inwoners behouden keuzevrijheid in wie hen waarmee helpt en altijd zorgen voor een zorgzaam vangnet voor wie het niet zelfstandig redt.

Stimuleren van krachtige sociale verbanden door meer uitwisseling van kennis en verbinding tussen inwoners met een diverse achtergrond.

In 2017 stond intensieve samenwerking met belangrijke partijen en de regio centraal om Arnhem als vitale stad op de kaart te houden en te versterken. Dit heeft geresulteerd in:

• beeldbepalende evenementen waarbij naast het internationale Velocity op 13 en 16 juni, de Bridge to Liberation Experience en Living Statues opnieuw bijzondere hoogtepunten waren;
• met de herinrichting van de openbare ruimte en de opening van de Sint Jansbeek op 8 december heeft de binnenstad weer een enorme impuls gekregen;
• met een eervolle 2e plaats bij de verkiezing tot Beste Binnenstad van het jaar 2017-2019 heeft Arnhem zich opnieuw op de kaart gezet. Uit het juryrapport het volgende citaat:

"De jury is zeer te spreken over de 7straatjes die een prachtige aanwinst vormen voor de Arnhemse binnenstad. Ook de projecten met de nieuwe sfeerverlichting en het terughalen van de Jansbeek in de binnenstad ziet de jury als positieve ontwikkelingen, voortgekomen uit de goede samenwerkingsverbanden".

• ook op vele andere punten is Arnhem op de kaart gezet zoals bijvoorbeeld blijkt uit de activiteiten van Bureau Brussel en de VR roadtour die in 2017 is ontwikkeld.

De invoering van Van Wijken Weten in 2017 heeft in de volle breedte gestalte gekregen. In de eerste helft heeft
vooral de nadruk gelegen op (het opbouwen van) nieuwe samenwerkingsvormen in de wijken, resulterend in de al eerder genoemde wijkplannen die in de MJPB 2018-2021 integraal zijn opgenomen. In de tweede helft van 2017 is meer aandacht besteed aan een verdere structurering van de samenwerking tussen de wijkteams leefomgeving en de kernorganisatie van de gemeente Arnhem, waardoor nog sneller en effectiever kan worden ingespeeld op de vragen van inwoners, bedrijven en instellingen in de wijken. Hierdoor konden nieuwe initiatieven van de grond komen, zoals bijvoorbeeld ontmoetingsruimte in Presikhaaf en pilots rondom mensen met een grote afstand op de arbeidsmarkt in Geitenkamp. 2017 is voor Van Wijken weten een ontwikkeljaar geweest dat de komende jaren tot verdere wasdom kan komen.

In 'Arnhem in cijfers' wordt specifiek aandacht besteed aan gedetailleerde informatie per wijk in de buurtmonitor.

Vanaf 2017 zijn taakvelden ingevoerd door BBV, en in de begroting verwerkt. Bij de realisatie 2017 blijkt dat nog niet alle producten geheel goed zijn toebedeeld naar taakvelden. Dit resulteert in een aantal afwijkingen in verschillende programma's. Waar van toepassing is dit in het betreffende programma toegelicht. In 2018 wordt dit verfijnd met de begrotingswijziging.

Ook zijn de wijkprogramma's voor het eerst van kracht geworden in 2017. In de onderliggende jaarstukken blijkt dat de verdeling over de wijken en taakvelden nog scherper kan. Door ook hiervoor een begrotingswijziging in 2018 te maken, kunnen de teams leefomgeving en de sociale wijkteams in de tweede helft van 2018 tot betere verantwoording en sturing komen. Hierdoor zal de (aangepaste) begroting beter aansluiten bij de realisatie en kan een analyse plaatsvinden.

In Turap 2-2017 werd een positief resultaat van € 8 miljoen verwacht. Dit voordeel is in 2017 in de begroting verwerkt, omdat het vooral werd veroorzaakt door een meevaller in het gemeentefonds, zoals aangegeven in de Turap. Het resterende verschil wordt voornamelijk veroorzaakt door het resultaat op de grondexploitaties. In 2017 is de regelgeving van de BBV omtrent de winstneming op grondexploitaties gewijzigd. In plaats van per einde looptijd, dient het resultaat op basis van percentage of completion te worden verantwoord. Hierdoor is een fors resultaat genomen op de grondexploitaties. De resultaten van de projecten blijven echter aan grote risico’s onderhevig. De gemeente heeft daarom buffers nodig om risico's op te kunnen vangen. Zie voor een uitvoerige toelichting de paragraaf Grondbeleid.