Onder dit programma vallen de volgende taakvelden (T): | |||
---|---|---|---|
T42 | Onderwijshuisvesting | ||
T43 | Onderwijsbeleid en leerlingzaken |
Samenhang met veranderopgaven
VAN WIJKEN WETEN: veranderopgaven Wijksturing in uitvoering en Transformatie sociaal domein.
Prioriteiten 2017
Onderwijshuisvesting
- Uitwerking Integraal huisvestingsplan primair onderwijs Arnhem 2016-2021.
- Bevorderen integrale kindcentra (IKC's): samenwerking scholen met voor- en naschoolse voorzieningen (relatie met huisvesting kindvoorzieningen).
- Bewegingsonderwijs: verhoging kwaliteit en kwantiteit van het bewegingsonderwijs (relatie met huisvesting bewegingsonderwijs).
Onderwijsbeleid en leerlingzaken
- Bevordering doorgaande leerlijn in schoolloopbaan van kinderen.
- Intensiveren voorschoolse ontwikkeling van peuters (ontwikkelrecht peuters vanaf 2 jaar).
- Doorontwikkeling Passende Kinderopvang voor peuters met een hulpvraag (als voorloper voor Passend Onderwijs) via stapsgewijze invoering.
- Bevordering "thuisnabij aanbod" van onderwijsvoorzieningen inclusief passende zorg en ondersteuning (onder andere tegengaan onderwijsachterstanden).
- Voorkomen schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten (sluitende aanpak voor jongeren in een kwetsbare positie in de overgang van voortgezet (speciaal) onderwijs naar Mbo en in de overgang van school naar werk).
- Lokale aanpak onderwijsachterstanden (peuters via educatief voorschools aanbod; specifieke onderwijsvoorzieningen voor kinderen asielzoekers en statushouders).
- Leerlingenvervoer: vergroten zelfredzaamheid om zelfstandig te reizen; verlaging uitgaven leerlingenvervoer.
- Voortzetting natuureducatie (kennis van de natuur en duurzaamheid) met het verzelfstandigde Natuurcentrum Arnhem.
- Terugdringen laaggeletterdheid bij volwassenen (doorontwikkeling lokale aanpak, waaronder informele educatie door vrijwilligers).
Onderwijshuisvesting
- In 2017 is het Integraal Huisvestingsplan Primair Onderwijs 2017-2026 (IHP PO) definitief vastgesteld. Het strategische deel van dit plan bevat de inhoudelijke visie op huisvesting voor onderwijs en kindvoorzieningen en de afspraken die gemeente, schoolbesturen en voorschoolse partners hierover gezamenlijk hebben gemaakt. Het IHP kent daarnaast een operationeel deel, waarin de prioriteiten voor de komende periode zijn vastgelegd en een meerjaren(investerings-)programma is uitgewerkt.
- Omdat scholen en kindvoorzieningen steeds intensiever samenwerken met voor- en naschoolse voorzieningen -in (integrale) kindcentra- is in het IHP PO een relatie gelegd met de huisvesting van kindvoorzieningen.
- Met het IHP PO geeft de gemeente, in samenspraak met het onderwijs en voorschoolse partners, invulling aan de ambitie dat kinderen zoveel mogelijk thuisnabij gebruik kunnen maken van een kwalitatief goed educatief aanbod, in onderwijsgebouwen die duurzaam zijn en van goede kwaliteit en waarin aan kinderen die dat nodig hebben passende zorg en ondersteuning kan worden geboden.
- De afspraken neergelegd in het IHP bieden zoveel houvast, ook naar het oordeel van de schoolbesturen, dat doordecentralisatie van onderwijshuisvesting momenteel geen voordelen biedt.
- Gemeente en schoolbesturen hebben in 2017 een raamovereenkomst bewegingsonderwijs gesloten. Er is voldoende capaciteit zodat scholen tenminste twee keer per week gymonderwijs in een gymaccommodatie kunnen verzorgen. In 2018 wordt ingezet op intensivering en verbreding van het aanbod bewegingsonderwijs, binnen- en buitenschools, ten behoeve van maximale ontplooiingskansen voor kinderen in een rijke leeromgeving.
- Ook met de besturen van het speciaal onderwijs zijn afspraken gemaakt over renovatie van en/ of vervangende nieuwbouw voor hun schoolpanden.
Onderwijsbeleid en leerlingzaken
- Met de Subsidieregeling Voorschools aanbod draagt de gemeente bij aan opvang en educatie van peuters. Dit aanbod, door meerdere partijen verzorgd, is breed in de stad beschikbaar. Door de invoering van het Ontwikkelrecht per 1 januari 2017 kunnen kinderen in de leeftijd van 2 tot 4 jaar op zo'n 50 locaties in Arnhem gedurende 12 uur per week gebruik maken van een kwalitatief goed voorschools aanbod. Door inhoudelijke samenwerking van voorschoolse voorzieningen en basisonderwijs wordt getracht een doorgaande lijn in de schoolloopbaan van kinderen, zonder breukmomenten, te realiseren.
- In 2017 is het aantal organisaties dat voorschoolse educatie voor doelgroeppeuters aanbiedt en daarmee het aantal VVE-plekken in de stad uitgebreid.
- Met de ouderprogramma's VVE wordt primair ingezet op ondersteuning van de taalontwikkeling van kinderen. Bijkomend voordeel is dat de locaties waar deze programma's worden uitgevoerd, kunnen fungeren als vindplaats voor laaggeletterdheid onder volwassenen en als startpunt voor een aanpak gericht op het terugdringen daarvan.
- In het kader van Passende Kinderopvang wordt beoogd, met de inzet van ambulante ondersteuning vanuit specialistische jeugdhulp, dat meer kinderen met een specifieke ontwikkelingsbehoefte in de reguliere kinderopvang een plek kunnen vinden en behouden. Het concept Passende Kinderopvang, gestart in 2016, is in 2017 verder uitgerold.
- Het aantal asielzoekerskinderen in het basisonderwijs bleef in 2017 onverminderd hoog. In speciale taalklassen volgen deze kinderen gedurende één jaar intensief onderwijs in de Nederlandse taal om daarna de overstap naar het reguliere onderwijs te maken. Voor leerlingen in de leeftijd van het voortgezet onderwijs is er de tweejarige Internationale Schakelklas. Asielzoekerspeuters kunnen terecht in een voorschoolse voorziening met een VVE-aanbod.
- Activiteiten ter bestrijding van onderwijsachterstanden (schakelklassen, verlengde schooldag, Zomer- en Weekendschool) hebben ook in 2017 plaatsgevonden. Het financiële perspectief voor het onderwijsachterstandenbeleid blijft nog onzeker. Eerst in het voorjaar van 2018 wordt hierover meer duidelijkheid verwacht.
- In het kader van het lokale en regionale vsv-programma zijn activiteiten uitgevoerd met het doel dat jongeren in een kwetsbare positie tenminste een startkwalificatie behalen, of dat zij uitstromen naar werk.
- De pilot van het RBL is verlengd tot 1 januari 2018, zodat het RBL op een zorgvuldige manier ondergebracht kon worden bij de Modulaire Gemeenschappelijke Regeling Sociaal Domein Centraal Gelderland (MGR SD CG). De GRO wordt na de zomer 2018 opgeheven, na het indienen van de jaarrekening 2017 bij de provincie.
- Volwasseneneducatie is niet ondergebracht bij de MGR. Voor de regionale gemeentelijke samenwerking op het gebied van volwasseneneducatie is een overeenkomst opgesteld.
- Een kernteam van aanbieders werkt aan het in kaart brengen van het huidige aanbod aan formele en non-formele volwasseneneducatie, en op basis daarvan het ontwikkelen van aanvullend/ nieuw aanbod.
- Het leerlingenvervoer is onderdeel van het bredere doelgroepenvervoer. Ingezet is op het vergroten van de zelfredzaamheid van leerlingen in het vervoer en het terugdringen van het gebruik van aangepast vervoer ten gunste van het reizen met het openbaar vervoer (project De Reiskoffer).
- Het Natuurcentrum Arnhem staat sinds 1 januari 2017 'op eigen benen' en heeft in het verslagjaar conform de afspraken met de gemeente educatieve programma's over natuur en duurzaamheid verzorgd voor leerlingen van de Arnhemse basisscholen. Met de exploitatie van twee stadsboerderijen en van weides onder andere in de parken Sonsbeek en Klarenbeek, draagt het Natuurcentrum bij aan biologische landbouw en duurzaam natuurbeheer in de stad.
Verbonden partijen
BVO Doelgroepenvervoer Regio Arnhem Nijmegen | ||
---|---|---|
Rechtsvorm | Gemeenschappelijke regeling | |
Risicoprofiel | Hoog | |
Doel | Het Doelgroepenvervoer werd voorheen uitgevoerd door de Stadsregio Arnhem Nijmegen die van rechtswege in 2015 is komen te vervallen. | |
GR Onderwijszaken (GRO) | ||
Rechtsvorm | Gemeenschappelijke regeling | |
Risicoprofiel | Laag | |
Doel | De Gemeenschappelijke Regeling voor Onderwijszaken (GRO) bestaat uit drie percelen: volwasseneneducatie, leerplicht en RMC (Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten). Op 30 mei 2012 heeft de raad van Arnhem haar goedkeuring gegeven tot het treffen van de regeling voor de onderdelen volwasseneneducatie en leerplicht en op 26 mei 2014 voor het perceel RMC. Doelstelling volwasseneneducatie: behartiging van de gemeenschappelijke belangen van de deelnemende gemeenten op het gebied van de volwasseneneducatie. Doelstelling leerplicht en RMC: gezamenlijke bestuurlijke aansturing en gezamenlijke uitvoering van de wettelijke taken. Voor leerplicht betreft het de taken zoals vermeld in de Leerplichtwet. Voor RMC betreft het de taken zoals beschreven in artikel 8.3.2 lid 3 Wet Educatie en Beroepsonderwijs, artikel 162 b lid 3 Wet op de Expertise Centra en artikel 118 h lid 3 Wet op het Voortgezet Onderwijs. | |
Overige partijen
Niet van toepassing.
Educatie | |||
---|---|---|---|
Prestatiedoelen Regulier programma | |||
PD4.01 | Integrale huisvestingsplannen onderwijs; | ||
In het IHP PO zijn goede afspraken vastgelegd, die voor VO worden dit jaar in het IHP VO vastgelegd. | |||
PD4.02 | Overeenkomst met schoolbesturen over overdracht onderwijshuisvesting | ||
In het IHP is een dusdanig goed afsprakenkader vastgelegd, dat doordecentralisatie voor de schoolbesturen op dit moment geen meerwaarde heeft. | |||
PD4.03 | Capaciteit gymlokalen primair inzetten voor bewegingsonderwijs | ||
Er is voldoende capaciteit aan gymlokalen voor gebruik door onderwijs zodat scholen tenminste twee keer per week gymonderwijs in een gymaccommodatie kunnen verzorgen. Aansluitend bij de ambitie van het Rijk is het streven om kinderen waar mogelijk drie uur per week te laten sporten. Het Sportbedrijf zet zich hiervoor in door het optimaliseren van de planning van het gebruik van de gymaccommodaties. Verder worden de mogelijkheden onderzocht om kinderen meer uren te laten bewegen onder en na schooltijd. | |||
PD4.04 | Geschikte gymlokalen voor breder gebruik | ||
Nieuwe gymzalen worden ruimer en vooral breder gebouwd om intensiever en multifunctioneler te kunnen gebruiken. | |||
PD4.05 | Voorschools aanbod op maat voor alle peuters | ||
Doordat in 2017 en het Ontwikkelrecht peuters is ingevoerd en het VVE- aanbod is uitgebreid, is er voor alle peuters in de stad een aanbod aanwezig. Een aanbod dicht bij huis, een breed aanbod, zodat ouders kunnen kiezen en een financieel toegankelijk aanbod. | |||
PD4.06 | Bestrijden onderwijsachterstanden, schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten | ||
Het aanbod van bestrijden onderwijsachterstanden op voorschoolse locaties, scholen en stadsbreed is uitgevoerd, zoals afgesproken. | |||
PD4.07 | Verhogen deelname volwassenen aan taalbevorderende activiteiten | ||
Door publieksacties en voorlichting aan professionals is meer bekendheid gegeven aan laaggeletterdheid en het beschikbare aanbod. |
Prestaties Taakvelden | |||
---|---|---|---|
T42 | Onderwijshuisvesting | ||
Betere match vraag (extra uren scholen of verenigingen) en aanbod voor optimaal gebruik gymlokalen (hogere inkomsten) | |||
De schoolbesturen hebben in december 2017 de raamovereenkomst bewegingsonderwijs ondertekend. | |||
Garantie van Sportbedrijf Arnhem voor minimale afname bewegingsuren voor scholen (wettelijk) | |||
Er is voldoende capaciteit voor gymnastiekonderwijs. Sportbedrijf Arnhem kan garanderen dat de scholen twee keer per week kunnen gymen in een gymaccommodatie. Echter, negen basisscholen roosteren gemiddeld nog geen twee lesuren per week in. Hierover worden nog afspraken gemaakt. | |||
Toename gedecentraliseerde gebouwen bij schoolbesturen | |||
De doordecentralisatie heeft voor de schoolbesturen geen meerwaarde en is zelfs ongewenst (meer taken, verantwoordelijkheden en risico, zonder voordelen ten opzichte van de situatie met IHP). | |||
Afname aantal schoolgebouwen (m2) | |||
De eerste voorbereidingen zijn gestart voor renovatie/vermindering capaciteit Elderveld. | |||
Toename duurzame en gezonde schoolgebouwen | |||
Het binnenklimaat en de luchtkwaliteit van Brede School De Opmaat en Brede School De Kempenaersingel zijn verbeterd. | |||
T43 | Onderwijsbeleid en leerlingzaken | ||
Bereik autochtone laaggeletterden (aansluiting op ouderprogramma's VVE) | |||
Via de ouderprogramma's VVE wordt ingezet op taalontwikkeling bij kinderen. Hiermee fungeren de locaties waar dit wordt aangeboden als vindplaats voor laaggeletterdheid. In 2017 is een project voorbereid waarbij professionals leren om lage taalvaardigheid bij ouders te signaleren, hierover met hen in gesprek te gaan en ze te ondersteunen om hun lage taalvaardigheid aan te pakken. | |||
Bereik laaggeletterden samen met het Bondgenootschap van Geletterdheid regio Arnhem | |||
Sinds 2014 is in de regio Midden Gelderland het Bondgenootschap voor geletterdheid actief. Lokale overheden, welzijns- en onderwijsinstellingen, vrijwilligerscentrales en bibliotheken, nemen deel. Bondgenoten staan voor samenwerking en pakken binnen hun eigen mogelijkheden en vanuit hun eigen verantwoordelijkheid taalproblemen aan. | |||
Pilots met informele educatie voor laaggeletterden in de wijken (in samenwerking met de wijkteams) | |||
In Presikhaaf loopt het project To-Taal-Plan. Binnen dit project wordt het beschikbare aanbod in de wijk in beeld gebracht en met elkaar verbonden. Met het wijkteam leefomgeving Malburgen en met Rijnstad zijn afspraken gemaakt over capaciteit om deze werkwijze ook in te zetten in Malburgen. | |||
Aanbod formele educatie in samenhang met informele educatie ontwikkelen | |||
Het kernteam, waarin (potentiële) aanbieders van zowel formeel als non-formeel aanbod zijn vertegenwoordigd, werkt aan een gezamenlijke aanpak. In 2017 is vooral ingezet op het in beeld brengen van bestaand aanbod en behoefte. Van daaruit kan nieuw aanbod worden ontwikkeld. | |||
Kostenbesparing op het leerlingenvervoer | |||
Het budget leerlingenvervoer is onderdeel van het budget maatwerkvervoer. 2017 betrof het eerste volledige jaar waarin het maatwerkvervoer werd uitgevoerd door de BVO DRAN, op basis van een nieuwe aanbesteding. Het resultaat is gebaseerd op de voorlopige afrekening. Er moet nog een definitieve afrekening worden opgemaakt. Het eventuele effect daarvan wordt verwerkt in 2018. Het resultaat wordt verrekend binnen de BR Noodfonds, passend binnen het doel van deze BR. | |||
Meer leerlingen zijn zelfredzaam in het OV, op de fiets of via netwerk | |||
Meer leerlingen hebben gebruik gemaakt van de Reiskoffer; project waarbij leerlingen zelfstandig leren reizen in het OV. | |||
Terugbrengen percentage Vsv'ers tot 2,3% in schooljaar 2019-2020 | |||
Het percentage vsv'ers in Arnhem volgt een dalende lijn. Het percentage in schooljaar 13/14 was 3,22%, in 14/15 2,83% en in 15/16 2,77%. | |||
Ondersteuning op het terrein van natuureducatie en -beleving bieden aan burgerinitiatieven | |||
Over de voortgang is gerapporteerd bij prestatiedoel 'Ondersteuning op het terrein van natuureducatie en -beleving bieden aan maatschappelijke initiatieven'. | |||
Ondersteuning op het terrein van natuureducatie en -beleving bieden aan maatschappelijke initiatieven | |||
Natuurcentrum Arnhem (NA) is per 1 januari 2017 een zelfstandige stichting met een eigen bedrijfsplan en een duidelijke opdracht van de gemeente waarvoor een meerjarige subsidie beschikbaar is gesteld. NA heeft in 2017 volgens planning en begroting haar werkzaamheden uitgevoerd en is een gewaardeerde partner in het groene netwerk van de stad en de regio. Het Natuurcentrum Arnhem:
NA verbindt en faciliteert initiatieven van (groepen) bewoners, scholen, verenigingen, stichtingen, ondernemers en gemeente | |||
Stijging aantal VVE-plekken via vraag- en wijkgerichte invulling | |||
Met steeds meer nieuwe aanbieders VVE, neemt ook het aantal VVE-plekken en -locaties in de stad toe. | |||
Passende Kinderopvang in meerdere wijken | |||
De pedagogische medewerkers van VVE-locaties in meerdere wijken in de stad, zijn in 2017 op het concept Passende Kinderopvang geschoold. | |||
Invoering Ontwikkelrecht Peuters in 2017 | |||
Het Ontwikkelrecht is in 2017 op 50 locaties in de stad ingevoerd. | |||
Stijging aantal VVE-plekken | |||
Het aantal VVE-plekken en VVE-locaties in de stad is gestegen doordat er nieuwe aanbieders VVE zijn bijgekomen. |
Overzicht Lasten en Baten
Educatie | Rekening | Begroting 2017 | Rekening | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
2016 | Geamendeerd | Definitief 2017 | 2017 | Afwijking | |||
Bedragen x € 1000, bedragen positief zijn voordelig en negatief zijn nadelig | |||||||
Middelen | |||||||
Lasten | -30.663 | -29.008 | -20.120 | -23.505 | -3.386 | ||
Baten | 12.790 | 6.307 | 3.672 | 5.449 | 1.777 | ||
Saldo lasten en baten | -17.873 | -22.701 | -16.448 | -18.056 | -1.608 | ||
Toevoegingen aan reserves | -9.242 | -4.389 | -7.119 | -8.640 | -1.521 | ||
Onttrekkingen aan reserves | 2.519 | 1.198 | 1.809 | 3.746 | 1.937 | ||
Saldo toevoegingen en onttrekkingen | -6.723 | -3.191 | -5.310 | -4.894 | 416 | ||
Gerealiseerd resultaat | -24.596 | -25.892 | -21.758 | -22.950 | -1.192 |
Overzicht Saldo Lasten en Baten per Taakveld
Educatie | Rekening | Begroting 2017 | Rekening | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2016 | Geamendeerd | Definitief 2017 | 2017 | Afwijking | |||||
Bedragen x € 1000, bedragen positief zijn voordelig en negatief zijn nadelig | |||||||||
Middelen | |||||||||
T42 | Onderwijshuisvesting | -14.506 | -21.220 | -15.174 | -15.844 | -670 | |||
T43 | Onderwijsbeleid en leerlingzaken | -3.368 | -1.481 | -1.274 | -2.212 | -938 | |||
Saldo lasten en baten | -17.873 | -22.701 | -16.448 | -18.056 | -1.608 | ||||
T42 | Onderwijshuisvesting | -6.209 | -3.191 | -4.832 | -3.974 | 858 | |||
T43 | Onderwijsbeleid en leerlingzaken | -514 | 0 | -478 | -920 | -442 | |||
Saldo toevoegingen en onttrekkingen | -6.723 | -3.191 | -5.310 | -4.894 | 416 | ||||
Gerealiseerd Resultaat | -24.596 | -25.892 | -21.758 | -22.950 | -1.192 |
Toelichting afwijkingen
In de onderstaande tabel worden per taakveld de belangrijkste afwijkingen op de saldo van baten en lasten toegelicht. Per taakveld afwijking worden de voornaamste onderdelen van de verklaring vermeld, met achtereenvolgens de volgende gegevens:
- of het een voor- of nadeel is;
- of het de lasten en/of baten kant betreft;
- of het incidenteel danwel structureel is;
- of de afwijking wordt verrekend met de algemene reserve en/of een bepaalde bestemmingsreserve conform het doel van deze reserve.
Taakveld | Afwijking | V/N | Toelichting | L/B | I/S | AR/BR |
---|---|---|---|---|---|---|
T42 Onderwijshuisvesting | -670 | N | ||||
Tijdelijke huisvesting speciaal onderwijs | -307 | N | Dit nadeel op huisvesting onderwijs betreft de kosten van het geschikt maken van het gebouw Bethanienstraat 5 voor de tijdelijke huisvesting van het speciaal onderwijs (Kentalis). Dit nadeel wordt gedekt door een onttrekking uit de BR Onderwijs. Dit is in overeenstemming met het doel van deze reserve. | L | I | BR |
Voorbereidingskosten Campus Schuytgraaf | -304 | N | Omdat het project Campus Schuytgraaf niet is doorgegaan worden de gemaakte voorbereidingskosten afgeboekt. Dit nadeel wordt gedekt door een onttrekking uit de BR Onderwijs. Dit is in overeenstemming met het doel van deze reserve. | L | I | BR |
OZB onderwijshuisvesting | -132 | N | Dit is een nadeel op de OZB voor het pand Olympus 11, als gevolg van een foutieve raming. Het wordt gedekt door een onttrekking uit de BR Vastgoed in overeenstemming met het doel van deze reserve. | L | I | BR |
Slagkracht op de onderwijshuisvesting | -121 | N | Dit nadeel is vanwege inhuur om de slagkracht op de onderwijshuisvesting te verbeteren. Het wordt gedekt door een onttrekking uit de BR Onderwijs. Dit is in overeenstemming met het doel van deze reserve. | L | I | BR |
T43 Onderwijsbeleid en leerlingzaken | -938 | N | ||||
Voorschoolse opvang | -700 | N | Dit nadeel saldeert met de verschillende voordelen die op dit taakveld (taakveld T43) zijn ontstaan binnen de wijkprogramma's. | L | I | AR |